GUIDES on ANSWERING Activity 4 of ALS Life Skills Module 4 - Work Habits & Conduct

 SESSION 1: LOOKING FOR JOB OPPORTUNITIES

Activity 4: Informational Interview

How can Mel start to build her own professional relationships? (Paano sisimulan ni Mel ang bumuo ng kanyang mga sariling ugnayang propesyonal?

            Makapagsisimula si Mel na buuin ang kanyang sariling professional relationship hinggil sa kanyang hilig sa pagluluto sa pamamagitan ng pakikipag-usap sa kanyang naging guro sa culinary program upang humingi ng isang mentor na makatutulong sa kanya. Kung walang maibigay na mungkahi ang guro, maaaring maglibot-libot si Mel sa kanilang barangay o bayan at tukuyin ang isang sikat na restaurant kung saan maaari niyang kausapin ang may-ari nito o ang mismong chef upang kapanayamin ng mga bagay-bagay hinggil sa kanyang propesyon. Maaari rin siyang humiling sa may-ari na bigyan siya ng pagkakataon na magmasid-masid o pagsanay sa restaurant kahit walang bayad upang makakalap ng dagdag kaalaman at/o mapatunayan sa kanyang sarili na ito nga ang bagay na trabaho para sa kanya.

Read the description of an informational interview below and respond to the questions that follow. (Basahin ang kahulugan at paliwanag tungkol sa isang informational interview sa ibaba at sagutin ang mga sumusunod na tanong.)

a.         Who is the interviewer in an informational interview? (Sino ang tagapanayam/nagtatanong sa isang panayam na nangangalap ng impormasyon?)

            Ang tagapanayam sa isang informational interview ay ang naghahanap ng trabaho.

b.        What does the interviewer get from it? (Ano ang makukuha ng interviewer dito?)

            Nakatutulong sa isang naghahanap ng trabaho ang isang informational interview upang makakalap pa ng dagdag kaalaman hinggil sa papasuking trabaho o sa kumpanyang nais niyang pasukan. Nakatutulong din ito upang matantya niya sa sarili kung nababagay ba siya o ito talaga ang trabahong nais niyang gawin. Sa pamamagitan ng informational interview, nagkakaroon ng pagkakataong malaman ng isang job seeker kung mayroong bakante sa isang kumpanya at malaman ang mga katangiang hinahanap nito sa isang empleyado. Sa pamamagitan ng informational interview, nabibigyan din ng interviewee ng mga payo tungkol sa napili niyang career ang isang naghahanap ng trabaho. Bukod pa rito, nalalaman din ng jobseeker kung anong mga katangian ang nababagay sa trabahong napili at kung anu-ano ang mga responsibilidad nito.

c.         Who is the interviewee in an informational interview? (Sino ang kinakapanayam sa isang informational interview?)

            Ang kinakapanayam sa isang informational interview ay maaaring ang may-ari mismo ng isang kumpanya, isang supervisor, at/o isang karaniwang empleyado na makapagbibigay sa isang naghananap ng trabaho ng mga sagot sa nais niyang itanong. Isang ring mainam na interviewee ang isang propesyonal o taong matagal na sa industriyang nais tahakin ng isang jobseeker.

d.        What does the interviewee get from it? (Ano ang makukuha ng kinakapanayam dito?)

            Bukod sa pagbabahagi ng kanyang kaalaman at kasanayan tungkol sa kanyang trabaho, naitataguyod din ng isang kinakapanayam ang kanyang kumpanyang pinagtatrabahuhan upang ito ay lubusan pang makilala. Nasasanay at nalilinang din ang mabuting pakikipag-usap o pakikipagtalastasan  ng interviewee habang isinasagawa ang informational interview. Bukod dito,  may pagkakataong nakahahanap ng isang potensyal na trabahador ang isang kinakapanayam sa katauhan ng kumakapanayam sa kanya.

 

Make a list of people or companies in your community that you want to do an informational interview with. (Gumawa ng isang listahan ng mga tao o kumpanya sa inyong komunidad na nais mong gawan ng isang informational interview.)

            Ang mga sumusunod na personahe at bahay-kalakal na nais kong isagawa ang isang panayam upang makakalap ng mga impormasyon ay ang mga sumusunod:

            1. G. Florante Laura – inspirational speaker and influencer

            2. Synergy Business Solutions, Inc.

          3. Gng. Madelyn Geronimo – Customer Service Manager, Silver Star Wholesale Marketing

           

You will do a practice mock informational interview with a family member or a friend. How are you going to describe an informational interview to your interviewee? Prepare your description in the space below.

Magsasagawa ka ng isang kunwaring informational interview kasama ang isang miyembro ng pamilya o isang kaibigan. Paano mo ipapaliwanag ang panayam na ito sa iyong kapapanayamin? Ihanda/Isulat sa ibaba ang iyong paliwanag.

What is an informational interview? Why are we practicing it? (Ano ang isang informational interview? Bakit natin pinapraktis ito?)

            Ang informational interview ay isang uri ng panayam kung saan ang naghahanap ng trabaho ang siyang nagtatanong sa isang may-ari ng negosyo, manedger, o isang ordinaryong kawani upang makakalap ng mga impormasyon ukol sa kaalaman, karanasan, at kasanayan ng isang namamahala o nagtatrabaho sa trabahong nais mong pasukin.

            Ang pagsasagawa ng isang panayam upang makakalap ng mga impormasyon hinggil sa isang kumpanya at partikular na trabaho ay mahalaga upang maiayon ng isang jobseeker ang kanyang kaalaman, kasanayan, at pag-uugali sa kultura o sistemang nananaig sa kumpanyang nais pasukin. Isang paraan din ang isang informational interview upang matanto ng isang naghahanap ng trabaho na angkop nga o talagang nais niyang pasukin ang larangang iyon base sa kanyang mga natuklasan.

Let’s Exercise!

Perform a 3-5 minute mock informational interview with a family member or a friend as your interviewee. (Magsagawa ng isang 3 – 5 minutong kunwariang informational interview sa isang miyembro ng pamilya o isang kaibigan bilang iyong kakapanayamin.)

Reflect on your mock informational interview. Did you get the information you want to learn? Why or why not? Did the interviewee have good impression about you? If not, how would you improve it next time? (Magbalik-tanaw sa isinagawang mock informational interview. Nakuha mo ba ang mga impormasyong nais mong malaman? Bakit o bakit hindi? Ang kinapanayam mo ba ay nagkaroon ng magandang paghanga sa iyo? Kung hindi, paano mo ito mapapabuti sa susunod na pagkakataon?)

     Hindi lahat ng kaalaman ay nakalap ko sa aming isinagawang mock informational interview. Ito ay sa kadahilanang kulang pa ang kaalaman, karanasan, at kasanayan ng aking kaibigan sa trabahong nais kong tahakin dahil na rin sa katutohanang siya ay nagsisimula pa lamang sa trabahong iyon.

         Hindi rin lubos ang naiwan kong impresyon sa aking kinapanayam dahil tulad niya, pareho kaming kabado sa papel na aming ginagampanan. Gayunman, upang maalis ang aking nerbiyos at makapagsalita nang malinaw at tuloy-tuloy, kailangan naming magsanay pa.

Let’s Apply!

You will conduct an informational interview with someone in your community at a workplace you are interested in. They do not need to be a supervisor. If you cannot do it in person, you can do it over the phone. During the interview, ask the questions and complete  4.10: Informational Interview Form.

Magsasagawa ka ng isang informational interview sa isang tao sa inyong pamayanan sa lugar ng kanyang pinagtatrabahuhan. Hindi kailangang siya ay isang superbisor. Kung hindi mo ito magagawa ng personal, maaari mo tong gawin sa pamamagitan ng telepono. Habang nag-iinterview, itanong ang mga katanungan at kumpletuhin ang 4.10: Informational Interview Form.

 

Let’s Reflect

a.         What was it like approaching the employer to obtain the informational interview? Were you nervous? Confident? What was the reaction of the employer?

            Ano ang iyong pakiramdam nang lapitan mo ang isang employer upang humiling ng isang informational interview? Ninerbyos ka ba? May tiwala sa sarili? Ano ang naging reaksyon ng employer?

            Dahil ito ang aking unang karanasan, natural lamang na panghinaan ako ng loob at nerbyosin nang makipagkita ako at humiling ng isang panayam sa isang propesyonal sa aming komunidad. Unti-unting nawala ang aking kaba sa araw ng interview nang magpasama ako sa isang kaibigan na kamag-anak pala ang taong aking kakapanayamin.

            Medyo nagulat din ang aking interviewee dahil hindi niya inaasahan na siya ang aking mapipili. Gayunman, naging accommodating naman siya sa araw ng panayam.

b.  What are some highlights that you learned during your interview? (Ano ang ilan sa mga kaganapang natutunan mo habang kumakapanayam ka?)

            1. Tulad ng interviewer, ang interviewee ay nagpapakita rin ng konting kaba sa oras ng panayam.

       2. Mahalaga ang makaagapay ka agad habang nag-iinterbyu dahil kung magkaminsan ay may mga sitwasyon at kasagutang hindi inaasahan.

            3. Kailangan ang kumpiyansa sa sarili upang maging matagumpay ang iyong pagtatanong at mangangalap ng mga impormasyon.

 c.        How did this person get started in his/her career? What roles did he/she have which led to his/her current position? (Paano nagsimula ang taong ito sa kanyang karera? Anu-anong mga trabaho ang kanyang pinagdaanan bago narating ang kanyang kasalukuyang posisyon?)

1. Nagkakaroon ng kasiyahan sa pagsisilbi sa pangangailangan ng mga tao.

2. Naging saleslady sa isang pamosong mall at nagustuhan ang pakikisalamuha sa iba't ibang klase ng mamimili.

      3. Nag-aplay sa pamamagitan ng sulat nang may mabasang anunsyo sa isang pahayagan

4. Nagtrabaho bilang salelady, call center agent, travel agency supervisor, at assistant customer service manager

d.        What do they value in an employee? What behaviors lead to success? (Ano ang pinahahalagahan nila sa isang empleyado? Anu-anong mga pag-uugali ang kailangan upang  magtagumpay?)

            Pinahahalagahan ng kumpanya ang pagiging matapat at dedikasyon ng isang kawani sa kanyang trabaho at kumpanya, at ang kanyang pakikisama sa mga kaopisina.

            Upang maging matagumpay sa karera, dapat ay may kumpiyansa sa sarili at lakas ng loob sa pagharap sa mga hamon at problema. Kailangan din ang pakikiisa at pakikipagtulungan sa ibang mga kawani. Bukas din dapat ang isip sa mga puna at feedback mula sa mga namumuno at kapwa empleyado upang mabago at/o mapaunlad ang pananaw para sa ikabubuti ng trabaho at kumpanya.

e.         Based on what you learned, are you interested in this type of career? Why or why not?   (Ayon sa iyong natutunan, interesado ka ba sa ganitong uring karera? Bakit at bakit hindi?)

            Interesado pa rin ako na tahakin ang pagiging Customer Service Manager tulad ng aking nakapanayam dahil pinagyabong nito ang aking kaalaman at posibleng mga hamon na aking dapat lampasan. Napaigting ng panayam ang aking pagkagiliw at kasiyahan na punan ang pangangailangan ng iba.

GUIDES on ANSWERING Activity 3 of ALS Life Skills Module 4 - Work Habits & Conduct

 SESSION 1: LOOKING FOR JOB OPPORTUNITIES

Activity 3: The Job Interview

Reflect on previous job interviews. What was it like? What went well and what did not? If you do not have previous experience, you may leave this section blank.

            Magbalik-tanaw sa iyong mga nakaraang job interviews. Ano ang pakiramdam? Ano ang naging maayos at ano ang hindi? Kung hindi ka pa nakaranas ng isang panayam sa trabaho, hayaan blanko ang espasyong ito.

          Magkahalong kaba at pananabik ang aking naramdaman nang ako ay huling nainterbyu sa aking inaplayang trabaho. Kaba dahil iyon ang aking unang pagsalang sa karanasang iyon. Pananabik dahil sa posibilidad na magkaroon na ako ng trabaho. Naging maayos ang daloy ng aking panayam kapag may kinalaman sa aking sarili ang tinatanong ng interviewer. Hindi lang naging maganda ang panayam kapag purong English na ang mga tanong dahil hindi ako masyadong komportableng magsalita sa English.

Let’s Exercise!

Note the details of the job that you are applying for below. (Isulat sa ibaba ang mga detalye ng trabahong iyong inaaplayan.)

•  Customer Service Supervisor
• 5 taon o higit pang karanasang pagsisilbi sa mga parukyano
• Mainam sa pakikipagtalastasan
• May mga katangian bilang pinuno
• May kaalaman sa paggamit ng kompyuter
• Marunong gumamit ng MS Word at Excel

Now write your answers to the potential interview questions in the space below. (Ngayon, isulat sa espaso sa ibaba ang iyong mga sagot sa mga posibleng  itatanong sa panayam.)

Tell me about yourself.

            Ako si Juan Reyes Dela Cruz, 30 taong gulang, may-asawa at 2 anak. Mayroon akong Customer Relationship diploma mula sa STI-Caloocan. Dati akong Catering Supervisor sa isinarang Don Pedro’s Catering Services. Marunong akong gumamit ng kompyuter at gamay sa paggamit ng mga Microsoft softwares tulad ng Word at Excel. Habang naghihintay ng magkaroon ng permanenteng trabaho, nag-oonline selling ako ng iba’t ibang bagay upang may maitustos sa aking pamilya.

What qualities and skills do you have that will help you perform this job?

            Maliban sa aking nabanggit na pinag-aralan at kasanayan sa paggamit ng kompyuter at mga softwares, may kasanayan ako sa pamumuno ng mga kasamahan sa trabaho. Lagi akong kalmado at magaling pakipag-usap sa mga parukyano, mapilit man ang mga ito o nagrereklamo. Isa akong team player at may kasanayan sa pakikipagtalastasan sa mga pinuno o simpleng kawani ng kumpanya.

What previous experiences do you have that are related to this position?

            Ang aking huling trabaho ay isang catering supervisor na nangangalaga sa kapakanan ng mga parukyano at namumuno sa mga tauhan. Dahil ang kumpanya ay nangangailangan ng isang customer service supervisor, sa palagay ko ay angkop ang aking higit sa sampung taong karanasan para rito.

Describe the responsibilities you had in your previous job.

            Maliban sa pamumuno sa mga tauhang nakaatang sa akin, gumagawa ako ng weekly schedule of work ng aking mga tauhan. Nakikipag-ugnayan din ako sa tagapamili upang bilhin ang mga kailangan ng aming departamento. Dagdag pa rito, gumagawa rin ako ng monthly budget at report. Nag-iinterbyu rin ako at tumatanggap ng mga bagong trabahador. Ang aking pinakamahalagang gawain ay ang makipag-usap sa mga parukyano, ibigay ang kanilang pangangailangan, sagutin ang kanilang mga katanungan, at bigyang solusyon ang kanilang mga hinaing at reklamo.

Are you familiar with this company/business/organization?

            Hindi ko pa masyadong kilala ang “Hapag-Kainan sa Gitna ng Parang” maliban sa ito ay isang kumpanyang naghahain ng mga lutong-Pilipino sa gitna ng parang o bukirin. Gayunman, napansin ko ang unti-unti nitong pagsulong dahil sa mga sangay na nakikita na sa iba’t ibang panig ng Metro Manila. Ang pag-unlad nito ang naging dahilan upang ipasya kong mag-aplay at maging bahagi ng kumpanya.

How did you learn about this company/business/organization?

            Nalaman ko ang tungkol sa inyong kumpanya mula sa isa ninyong chef na dating nagtrabaho sa aming nagsarang kumpanya. Dahil sa magagandang impormasyon at feedback na aking narinig sa kanya, lalo akong naging interesadong mag-aplay.

Why do you want this job?

            Kailangan ko ang trabahong ito una dahil kailangan kong tustusan ang pangangailangan ng aking pamilya lalo na ngayong pandemya. Ikalawa, alam kong susulong pa ang aking career at magkakaroon ng mga kasanayan sa inyng kumpanya. Ikatlo, batid kong maibabahagi ko ang aking kaalaman at kasanayan sa trabahong ito.

What are your strengths and weaknesses?

            Tulad nang nasabi ko na, magaling akong makipag-usap sa mga parukyano gayundin sa mga pinuno at kawani ng kumpanya. Masipag ako at marunong makisama sa iba’t ibang uri ng tao. Ang kahinaan ko ay masyado akong dibdiban sa pagtatrabaho kung kaya’t pagkaminsan ay nalilipasan na ako ng gutom.

Why should we hire you?

            Maliban sa angkop ako sa trabaho dahil sa angkin kong kaalaman, kasanayan, at karanasan, batid ko sa aking sarili na magiging asset ako ng inyong kumpanya sa ilalim ng inyong pagpapatnubay sanhi upang ako ay inyong tanggapin. Dahil sa aking pagiging tapat at dedikado sa trabaho at propesyon, makatutulong ako upang lalo pang umunlad at makilala ang “Hapag-Kainan sa Gitna ng Parang.”

What are the questions about the job or the organization that you may ask?

            Nais kong malaman ang ilan sa mga benepisyong tinatanggap ng inyong mga kawani at ang inyong mga polisiya tungkol sa promosyon at retirement upang maiayon ko ang aking pagtatrabaho at mga plano sa buhay. Nais ko ring mabatid ang mga pinuno ng kumpanya upang lubos ko silang makilala at maging inspirasyon ang kanilang naging buhay-buhay at gawin kong halimbawa.

Reflect on how you did in the exercise. Make a note of what went well, what can be better and how to improve them in the space below. Feel free to go back and revise the answers to the questions if needed.

            Magbalik-tanaw sa iyong ginawa sa pagsasanay. Isulat sa espasyo sa ibaba ang mga bagay na naging maayos, ano ang dapat pang pagbutihin, at kung paano maisasaayos ang mga ito. Kung kinakailangan, malaya kang rebisahin o baguhin ang iyong naging sagot.

            Naging maayos naman ang takbo ng panayam. Ang dapat lang baguhin ay ang pagiging handa at pangangalap ng marami pang impormasyon hinggil sa kumpanyang papasukan.   

Think about it!

Ask a family member or a friend to be a practice partner for the job interview. If you are doing the practice interview face to face or via video call, you should dress-up accordingly to truly depict an actual job interview.

            Hilingin sa isang miyembro ng pamilya o isang kaibigan bilang practice partner para sa isang job interview. Kung ang gagawing panayam ay face to face o sa pamamagitan ng video call, kailangang angkop ang iyong pananamit upang maipakita ang isang tunay na panayam sa trabaho.

Reflect on how you did in the second round of interview with a family member or a friend as the interviewer. Make a note of the key learnings and useful feedback.

            Magbalik-tanaw kung ano ang nangyari sa iyong ikalawang panayam kung saan  isang kapamilya o kaibigan ang naging interviewer. Isulat ang mahahalagang natutunan at mga kapakipakinabang na puna o feedback.

            Sa aking naging ikalawang practice interview, mas higit akong naging kampante bilang isang aplikante. Maayos kong nasagot ang mga katanungan ng aking Ate Isabel na siyang tumayong interviewer. Dahil dito ay nagkaroon ako ng kumpiyansa sa sarili. Napag-alaman ko na mas magiging kalma sa pagsagot ang isang aplikante kung napaghahandaan ang isang panayam sa pamamagitan ng isang praktis. Isa pa, nabibigyan pa ako ng aking Ate nang mga tips kung paano sagutin ang isang tanong at ng tamang pagbigkas ng mga sarili at grammar. Kailangan din sa isang panayam na iwasan ang paligoy-ligoy at maging direkta sa pagsagot. Makatutulong din ang pagiging tapat sa pagsagot sa mga tanong na wala kang kaalam-alam o impormasyon. Dapat lamang na ibigay mo ang rason para rito.

Let’s Apply!

Ask a professional in your community whom you know well whether they can give you a mock interview. You might need to ask a few people before you can find someone who is available. If you are doing the mock interview face to face or via video call, you should dress-up accordingly to truly depict an actual job interview.

            Hilingin mo sa isang kakilalang propesyonal sa inyong lugar kung maaari kang bigyan ng isang mock interview. Maaari kang kumausap ng ilang tao bago ka makahanap ng isang taong may oras para rito. Kung ang gagawing kunwaring panayam ay face to face o sa pamamagitan ng video call, kailangang angkop ang iyong pananamit upang maipakita ang isang tunay na panayam sa trabaho. 

Reflect on how you did in the third round of interviews. Make a note of the key learnings and useful feedback.

            Magbalik-tanaw kung ano ang nangyari sa iyong ikatlong panayam. Isulat ang mahahalagang natutunan at mga kapakipakinabang na puna o feedback.

            Isang face to face interview ang naganap sa pagitan ko at ng aming kapitbahay na English teacher. Ito ay naganap noong Linggo ng hapon kung kailan siya ay available. Bago naganap ang aming kunwaring panayam, tinawagan ko muna siya at sinabi ko ang aking pakay. Pinagbigyan naman niya ang aking hiling at itinakda nga ang aming mock interview.

            Pinaghandaan ko ang interbyung iyon. Nagsuot ako ng long-sleeves polo shirt, itim na pantalon, at balat na sapatos na animo ay talagang sasabak ako sa isang tunay na job interview. Nag-umpisa ang panayam sa palitan ng batian sa isa’t isa.

            Nasagot ko naman nang mahusay ang mga tanong ng guro. Mas kampante ako at lubos ang kumpiyansa sa sarili sa pagkakataong ito. Nakatulong ang pagbabasa ko ng modyul tungkol kung paano ang aking dapat ikilos at gawin sa pagkakataong iyon. Malaki ring tulong ang paghahanda ng mga sagot sa posibleng mga tanong na maaaring itanong ng interviewer.

            Sa huling bahagi ng interbyu ay nagpasalamat ako sa kakilalang guro. Binigyan ko rin siya ng isang chocolate bilang pasasalamat sa pagbibigay niya ng oras sa akin.

            Bago umalis ay hiniling ko sa kanya na magbigay ng puna o feedback tungkol sa naganap na interview. Matapat naman siyang nagbibigay ng kanyang obserbasyon. Sabi niya ay huwag kong masyadong ilalayo ang aking mata habang nakikipag-usap. Dapat daw ay lumabas lang na kaswal ang pag-uusap at huwag ipahalatang sinaulo ang mga sagot. Pag-aralan ko raw ang maging mas kalmado pa upang maging tuloy-tuloy ang daloy ng aking pagsasalita. Pinahiram din niya ako ng libro tungkol sa English grammar upang mapabuti ko pa ang aking pagsagot at pagsasalita. Muli akong nagpasalamat sa kanya.

GUIDES on ANSWERING Activity 1 & 2 of ALS Life Skills Module 4 - Work Habits & Conduct

 Module 4 - Work Habits and Conduct

SESSION 1: LOOKING FOR JOB OPPORTUNITIES

Activity 1: Introductory Activity

I. Let us begin by jogging our memory. Make a list of concepts or ideas that you learned from the previous module in the space below. Please spend no more than 5 minutes.

(Magsulat ng mga konsepto at ideya na natutunan mo sa nakaraang Module 3: Leadership and Teamwork)

Halimbawa:

1.Kahit may pagkakapareho ang ating paniniwala sa ibang tao, tayo ay kakaiba pa rin sa kanila.

2. Hindi kailangang maging sikat ang isang tao para maging pinuno.

3. May apat na klase ng pamumuno – awtoritaryan, nanghihikayat, sumasangguni, at nakikilahok.

4. Bilang isang lider, mahalaga ang makikipagtalastasan nang mahusay at magtaguyod ng pagkakaisa sa mga kasapi.

5. Mainam na nagkakasundo ang bawa’t kasapi sa kanilang layunin upang mas madali itong makamtan. 

II. In Module 4 you will learn about finding and keeping a job. Think about the proverb found at the beginning of the module:

“Ang magandang buhay ay makakamtan sa pamamagitan ng husay sa trabaho at sakripisyo” (The good life is to be earned with hard work and sacrifice).

What is the meaning? (Ano ang kahulugan ng salawikain?)

Ang salawikain ay nangangahulugan na hindi madaling makamtan ang ating ambisyon o magandang buhay. Ito ay nangangailangan ng sakripisyo  at husay sa pagtatrabaho sa mahabang panahon.

What do you think the proverb says about finding and keeping a job? (Ano sa iyong palagay ang sinasabi ng salawikain tungkol sa paghahanap at pananatili sa trabaho?)

Hindi madali o biro-biro lang ang makahanap at manatili sa trabaho.  Mangangailangan ka ng husay at maraming sakripisyo.

III. Think of a time in your life when you worked hard for something. Write down the story here (you can also write about someone you know). (Isulat ang isang karanasan kung saan naghirap ka nang husto upang makamtan ang isang bagay. Maaari ring ikuwento ang naging karanasan ng pagpupunyagi ng iyong kakilala.)

            Ang isang karanasan na naaalala ko kung saan kailangan kong maghirap nang husto ay aking pag-aaral sa kolehiyo. Ito ay dahil hindi lang katawan mo ang nahihirapan kundi maging ang iyong isip. Kung minsan ay nalilipasan ka na ng gutom matapos mo lang ang iyong proyekto. Naroong mapuyat ka sa pagrereview para sa mga pagsusulit. Minsan, kailangan mong pagbabad sa aklatan dahil wala kang pambili ng mga librong kailangan. Gayunman sa aking sakripisyo at pagpupunyagi, nakamit ko rin ang inaasam kong diploma na naging tulay ko upang makamit ang iba ko pang mga pangarap sa buhay.

What steps did you take to find a job? What went well? What didn’t? (Anong mga hakbang ang iyong ginawa upang makahanap ng trabaho? Ano ang naging nainam? Ano ang palpak?)

            Sa paghahanap ng trabaho,ang  ilan sa mga hakbang na nasubukan ko ay ang mga sumusunod:

1. Pagtatanong sa mga kapamilya, kaibigan, at kakilala

2. Pagbili ng pahayagan at pagtingin sa mga anunsyo

3. Pagdalo sa mga employment o job bazaar

4. Pagpunta at pagbabasa ng mga job announcements sa munisipyo

5. Panonood ng TV

6. Pag-iinternet

            Naging mas maganda ang magtanong sa mga kapamilya, kaibigan, at kakilala dahil makakalap ka ng dagdag na impormasyon tungkol sa trabaho at kumpanya.

            Mahirap ang pagdalo sa mga job bazaar dahil masyadong maraming tao at mahaba ang pila. Hindi ka rin makapaghanda nang husto sa dagliang panayam.

            Suntok din sa buwan ang pagsagot sa isang anunsyo sa pahayagan dahil kung magkaminsan ay hindi sumasagot ang pinadalhan mo ng aplikasyon kung natanggap nga nila ito o hindi o kung mayroon nang tinanggap na aplikante. 

IV. Write: When you have a job, what do you think are the most important behaviors and attitudes to remember at the workplace? (Noong  mayroon kang trabaho, ano sa palagay mo ang mga mahahalagang pag-uugali at asal na dapat alalahanin sa lugar ng pinagtatrabahuhan?)

Mga Dapat Tandaan na Pag-uugali at Asal sa Lugar na Pnagtatrabahuhan:

1. Maging maaga sa pagpasok

2. Magsuot ng akmang kasuotan

3.  Pamahalaan nang tama ang oras sa pagtatrabaho

4. Makipag-usap sa mga katrabaho at superbisor sa paraang positibo at may respeto.

5. Maging bukas sa mga puna, positibo man o negatibo, mula sa mga namumuno o katrabaho

6. Maging tapat sa lahat ng pagkakataon

7. Makiisa at maging bahagi ng isang grupo

8. Respetuhin ang gawain ng iba

Activity 2: Preparing a Bio-data and Application Letter

Have you ever written a bio-data or an application letter? Share your experience in the space below. (e.g. How did you find the experience? What was hard? What was easy?) Leave the space blank if you have never written any of these.

        Nakasulat ka na ba ng isang bio-data o liham sa pag-aaplay ng trabahao? Ibahagi ang iyong karanasan sa nakalaang espasyo sa ibaba. (Halimbawa: Ano ang iyong naging karanasan? Ano ang mahirap? Ano ang madali lamang?) Hayaang blanko ang espasyo kung hindi ka pa nakagagawa ng alinman sa mga ito.

        Nakaranas na akong gumawa ng isang bio-data at liham sa pag-aaplay ng trabaho noong ako ay labinsiyam na taong gulang. Ito ay sagot sa isang anunsyo sa pamosong kainan. Mas madali ang sumulat ng isang bio-data kaysa sa application letter dahil puro pampersonal na mga bagay-bagay lamang ang nilalaman ng bio-data samantalang kailangan mo pang pag-isipan nang mabuti ang nilalaman ng iyong liham. Nahirapan akong sumulat ng liham sa pag-aaplay sa trabaho dahil hindi ako ganoon kagaling sumulat sa wikang English. Pagkasulat ko ng aking liham, pinabasa at pinaayos ko iyon sa aking naging guro sa English na aming kapitbahay. Dahil sa kanyang tulong, naging maayos ang aking liham. Sa palagay ko ay isa iyon kung bakit ako natanggap sa trabaho.

Review the samples of bio-data and application letter provided in the next pages and answer the following questions: 

        Rebisahin ang mga halimbawa ng bio-data at liham sa pag-aaplay ng trabaho sa mga susunod na pahina at sagutin ang mga sumusunod na tanong:

 

What type of information do you find in a bio-data?           Anong klaseng impormasyon ang makikita sa isang bio-data?	Ang isang bio-data ay naglalaman ng: Impormasyon/Mga bagay-bagay hinggil sa sarili Buod ng mga kasanayan at kaalaman Karanasan sa trabaho Edukasyon Mga taong maaaring sanggunian ng iyong pagkatao
What type of information do you find in the application letter?           Anong klaseng impormasyon ang makikita sa isang liham sa pag-aaplay ng trabaho?	Ang isang liham sa pag-aaplay ay naglalaman ng: Impormasyon ng kumpanyang papasukan Layunin ng liham Buod ng kasanayan at kaalaman na mga kaugnayan sa posisyong inaplayan Paghiling at pagiging handa sa isang panayam
What are the differences between a bio-data and application letter?           Anu-ano ang kaibahan ng bio-data at liham sa pag-aaplay ng trabaho?	Ang bio-data ay mahaba at detalyado kaysa sa liham sa pag-aaplay. Ang bio-data ay mas madaling gawin kaysa sa liham ng pag-aaplay. Ang bio-data ay simple lamang na dokumento tungkol sa sarili subali’t ang liham ng pag-aaplay ay may layuning hikayatin ang bumabasa na basahin ang iyong bio-data.

Let’s Apply!

You will now prepare your own bio-data using the form below. Make sure you follow the writing tips discussed earlier.

         Gagawa ka na ng iyong sariling bio-data gamit ang porma sa ibaba. Siguraduhing sundin ang mga tips sa pagsulat ng liham sa pag-aaplay na ipinaliwanag na.

 

 Halimbawa

                                     BIO-DATA

Position Desired         :   Customer Service Supervisor         

Date:                           :   October 24, 2020

Name                          :   Juan Santos Dela Cruz                   

Gender:                       :   Male

City Address               :   123 Roces Blvd., Santa Ignacia, Quezon City  1008 

                                            Metro Manila

Provincial Address     :   Barangay Bugaong, Tiaong, Quezon 4325

Telephone                  :   (02) 899 2457                                  

Cellphone                   :   0919 765 4532

E-mail Address           :   juan2three@gmail.com

Date of Birth               :   Jan. 1, 1990                                     

Place of Birth              :   Tiaong, Quezon

Civil Status                  :   Married                                          

Citizenship                  :   Filipino

Height:                         :   165 cm.                                           

Weight                         :   63 kilos

Religion                       :   Roman Catholic

Spouse                         :   Juana Reyes Dela Cruz                   

Occupation                  :   Sari-sari store owner

Name of Children       :   Jose Reyes Dela Cruz                      

Date of Birth               :   Dec. 4, 2014

                                    :   Aida Reyes Dela Cruz                                                  

Date of Birth               :   May 23, 2017

Father’s Name            :   Pedro Silva Dela Cruz                     

Occupation                 :   Postman

Mother’s Name          :   Maria Santos-Dela Cruz               

Occupation                 :   Teacher

Language or dialect spoken and written          :           Filipino & Bicolano

Person to be contacted in case of emergency  :           Juana Reyes Dela Cruz

His or her address and telephone                     :           0929 789 5674

Elementary                 :   Tiaong Central School                                

Year Graduated          :   2003

High School                :   Claro M. Recto National High School       

Year Graduated          :   2007

College                       :   STI – Caloocan City                                    

Year Graduated            :   2009

Degree Received         :   Diploma in Customer Relationship

Special Skills               :   Good communication & customer service, 

                                          patient, hardworking

    

    Company Name         :   McBee Food Corporation

    Position                      :   Customer Service Crew                              

    From                           :  Jun 2009  To:  Dec 2009

    Company Name         :   Don Pedro’s Catering Services

    Position                      :   Catering Supervisor                                    

    From                           :  Jan 2009 To:  Sep 2020

        

 Name                          :   Mr. Timburcio Bartolome              

 Company                     :  McBee Food Corp.

 Position                      :   Branch Manager                             

 Contact No.                  :    0920 023 8765

  Name                          :   Mrs. Adelaida Sandoval                 

  Company                     :  Don Pedro’s Catering

  Position                      :   F & B Manager                               

  Contact No.                :    0908 968 5423

  Res. Cert. No              :   CCI2020 12345678

  Issued at                     :   Quezon City

  Issued on                    :   January 18, 2020

  SSS                             :   02 – 8664589 - 2

 TIN                              :   325  566  798  000

 NBI No.                       :   13440087

  Passport No.               :    P3422522A                                                     

         I hereby certify that the above information is true and correct to the best of my knowledge and belief. I also understand that any misinterpretation will be considered reason for withdrawal of an offer or subsequent dismissal if employed.

           Signature

Applicant’s Signature

Let’s Apply!

Now you will get to develop your own letter, using the writing space below. You can also write your letter with a computer. You can assume a scenario of a job opening that you would like to apply for, based on your experience. It can also be an application letter to a current job opening you are interested in.

        Sa ngayon, kailangan mo nang sumulat ang sarili mong liham sa pag-aapaly, gamit ang espasyo sa ibaba. Maaari ka ring gumawa ng iyong liham gamit ang kompyuter. Maaari kang magkunwari na ikaw ay mag-aaplay sa isang trabaho na nais mong aplayan, base sa iyong karanasan. Maaari rin itong liham sa pag-aaplay sa isang tunay na trabahong nais mong aplayan.

Note the details of the job that you are applying for below. (Isulat sa ibaba ang mga detalye ng trabahong nais mong aplayan). 

Customer Service Supervisor

5 taon o higit pang karanasang pagsisilbi sa mga parukyano

Mainam sa pakikipagtalastasan

May mga katangian bilang pinuno

May kaalaman sa paggamit ng kompyuter

Marunong gumamit ng MS Word at Excel

SAMPLE: Application Letter

October 25, 2020

 

G. Policarpio Villadolid

Hapag-Kainan sa Gitna ng Parang

Malinaw na Batis, Parang

Lungsod ng Marikina

 

Ginoong Villadolid:

Nasabi ng aking kaibigang nagtatrabaho sa inyong kumpanya na kayo ay nangangailangan ng mga kawani sa inyong bubuksang bagong sangay sa Lungsod ng Pasig. Mangyaring sumulat ako upang mapabilang bilang aplikante sa posisyong Customer Service Supervisor.

Nag-aral ako ng Customer Relationship sa STI – Caloocan at nagtapos na kabilang sa limang may pinakamatataas na marka. Upang mahasa ang aking kaalaman sa pagbibigay serbisyo sa mga parukyano , dumalo ako sa iba’t ibang pagsasanay, simposium, at talakayan. Kalakip nito ang aking mga sertipiko at pagkilalang tinanggap. 

Naniniwala akong napunan ko ang inyong pangangailangan sa posisyong inaaplayan dahil taglay ko ang mga katangiang hinahanap. Maliban sa aking edukasyon at kasanayang nabanggit, marunong din akong makaipag-usap nang maayos sa aking mga kasamahan lalo’t higit sa mga kustomer. Dagdag pa rito, marunong akong gumamit ng kompyuter at ng mga Microsoft softwares tulad ng Excel, Word, PowerPoint, at Outlook. Marunong din akong gumawa at magpadala ng mga email.

Lampas sampung taon akong nagtrabaho bilang Catering Supervisor subali’t dahil sa pandemya ay nagsara ang aming kumpanya matapos dapuan ng sakit at mamatay ang may-ari. Ang mahaba kong serbisyo sa iisang kumpanya ay nagpapatunay lamang ng aking pagiging matapat at dedikadong empleyado.

Kalakip ng liham na ito ang aking bio-data para sa inyong masusing pagkilatis. Ako po ay handa sa isang panayam na inyong itatalaga.

 

Lubos na gumagalang,

     Signature

Jose Dela Cruz

   Aplikante

Sharing is caring

Review your bio-data and your application letter carefully one more time before sharing them with three people. These can be your family members, your friends or professionals in your community whom you know well for comments and feedback on any improvement you can make. Summarize their comments here.

        Maingat na suriing muli ang iyong bio-data at liham sa pag-aaplay ng trabaho bago ang mga ito ay ibahagi sa tatlong tao. Ang mga ito ay maaaring miyembro ng iyong pamilya, mga kaibigan, o mga propesyonal sa iyong pamayanan na kilala mo para sa mga komento at puna upang mapabuti pa ang iyong ginawa. Ibigay ang buod ng mga komento dito.

 

Reviewer	Feedback on the Bio-data	Feedback on the Application Letter
Juana Dela Cruz (Ate)	Malinis at Kumpleto	Direkta sa punto
Romeo Macaspac (Matalik na kaibigan)	Malinaw	Nakapanghihikayat
Tessie Lagmay (Guro)	Mainam ang pagkakasulat	Simple subali’t nakalulugod basahin; natugunan ang pangangailangan ng trabaho