ALS Module 9 - Civic Engagement - Activity 1 | Guides & Sample Answers

Module 9: Civic Engagement

“Ang makabuluhang buhay ay hindi ang pagiging mayaman at popular kundi ang pagiging tunay, mapagkumbaba at handang ibahagi ang sarili para sa iba.”

A meaningful life is not being rich and popular. It is being sincere,

                                                 humble, and able to share ourselves for others.

 

Activity 1: Introductory Activity & Learner’s Reflection

 

Welcome to Module 9: Civic Engagement! This module is the culmination of your Life Skills training program. Congratulations for having completed the sessions that focused on preparing you for the world of work. (Maligayang Pagdating sa Modyul 9: Pakikipag-ugnayang Pangmamamayan! Ang modyul na ito ay ang paghantong sa iyong programa sa pagsasanay sa Mga Kasanayan sa Buhay. Binabati kita sa pagkumpleto ng mga sesyon na nakatuon sa paghahanda sa iyo para sa mundo ng trabaho.)

 

You are in this program to learn a skill – but having a skill is not enough for a young person to succeed. The key to the success of young people is having skills, AND positive attitudes. Remember: COMPETENCY and CHARACTER are equally important traits that learners should possess. It is important that you not only know, but also apply in real life, all the good practices that you have learned from Modules 1-8. Remember: KNOW and APPLY. (Narito ka sa programang ito upang matuto ng isang kasanayan - ngunit ang pagkakaroon ng kasanayan ay hindi sapat para magtagumpay ang isang kabataan. Ang susi sa tagumpay ng mga kabataan ay ang pagkakaroon ng mga kasanayan, AT positibong pag-uugali. Tandaan: Ang KOMPETENSIYA at KATANGIAN ay pantay na mahahalagang katangian na dapat taglayin ng mga nag-aaral. Mahalaga na hindi mo lamang alam, ngunit gamitin din sa totoong buhay, lahat ng mabubuting kasanayan na natutunan mo mula sa Modyul 1hanggang 8. Tandaan: ALAMIN at GAMITIN).

 

Review your learnings from all the previous modules on work readiness. What three key ideas do you remember and will always try to live by?(Magbalik-aral sa iyong mga natutunan mula sa lahat ng nakaraang mga module ukol sa kahandaan sa trabaho. Ano ang tatlong pangunahing ideya na natatandaan at palaging susubukan mong isabuhay?)

 

Ang tatlong ideyang aking natutunan tungkol sa kahandaan sa trabaho ay ang mga sumusunod:

 

1.  Ang pagkilala sa mga paniniwala, kakayahan, hamon, oportunidad, at interes ay bahagi ng pansariling pag-unlad.

2.  Batay sa Labor Codes of the Philippines, maraming mga karapatan ang manggawang Pilipino subali’t ang mga ito ay may karampatan ding mga tungkulin.

3. Ang mabuting pakikipag-usap at pakikinig ay mga katangian ng isang magaling na pinuno.

 

Read the proverb at the beginning of the module. What does it mean? How is it related to civic engagement? (Basahin ang salawikain sa simula ng modyul. Ano ang ibig sabihin nito. Paano ito maiiugnay sa pakikipag-ugnayang pangmamamayan?)

 

Ang salawikaing “Ang makabuluhang buhay ay hindi ang pagiging mayaman at popular kundi ang pagiging tunay, mapagkumbaba at handang ibahagi ang sarili para sa iba” ay nangangahulugan na kahit isang simpleng tao na walang yaman at hindi kilala ay may kahalagahan din sa lipunan kung ibinabahagi niya ang kanyang sarili upang ito ay maging ligtas, mapayapa, at progresibo.

 

This module will focus on connecting young people – that’s you – to their communities. This means getting you to be involved and to participate in solving problems, making decisions and taking action as members of the community. (Magtutuon ang modyul na ito sa pagkonekta ng mga kabataan - ikaw iyon - sa kanilang mga komunidad. Nangangahulugan ito na makasama ka at makilahok sa paglutas ng mga problema, paggawa ng mga desisyon at pagkilos bilang mga miyembro ng pamayanan.)

 

In the first four sessions you will learn about civic engagement concepts and get to know your community in a different way. You will practice what you learned using scenarios and games. In the last session, you will plan and implement an actual project in the community. Don’t worry! We will guide you the entire way! (Sa unang apat na sesyon malalaman mo ang tungkol sa mga konsepto ng pakikipag-ugnayang pangmamamayan at makilala ang iyong komunidad sa ibang paraan. Isasanay mo ang natutunan mo gamit ang mga senaryo at laro. Sa huling sesyon, magpaplano at ipatutupad mo ang aktwal na proyekto sa pamayanan. Huwag kang mag-alala! Gagabayan ka namin sa buong paraan!)

 

Now let’s get started! (Ngayon, magsimula na tayo!)

 

What you think about getting involved in making your community safe, peaceful, and progressive? (Ano ang iniisip mo tungkol sa paglahok sa iyong komunidad na ligtas, mapayapa, at progresibo?)

Bilang isang kasapi ng pamayanan, ang bawat isa ay may tungkulin upang ito ay maging ligtas, mapayapa, at progresibo. Kailangang makipagtulungan ang lahat sa mga ahensya ng gobyerno at maging sa mga NGOs (non-government organizations) sa paglutas sa kriminalidad at kahirapan. Ang mga kabataan ay maaari ring makilahok sa mga programa ikaliligtas at ikasusulong ng komunidad.

 

Learner’s Reflection: Module 9 Civic Engagement

 

This is not a test but is a way for us to see what you already know or do not know about the topics. You will read skills that are listed in the left column. Think about yourself and your experience. Then read the statements across the top. Check the column that best represents your situation. The results will help you and the instructor know which topics may require more time, effort and guidance.

 

Ang mga katanungan dito ay hindi test. Ito ay isang paraan upang malaman mo ang iyong kaalaman, kasanayan o kakayahan tungkol sa paksang ito. Basahin mo ang mga kaalaman, kasanayan o kakayahan na nakalista sa kaliwang kolum. Magbalik-tanaw sa iyong sarili at mga karanasan, basahin ang lahat ng mga pangungusap at i-tsek ang sagot na naaangkop sa iyong sitwasyon. Ang iyong kasagutan ay magiging gabay mo at ng iyong guro sa pagpapalawak ng iyong kaalaman tungkol sa paksang ito.

 

My experience   Knowledge, skills and abilities Kaalaman, kasanayan at kakayahan	1 I don’t have any experience doing this. Wala akong karanasan sa paggawa nito	2 I have very little experience doing this. Kaunting- kaunti lamang ang aking nalalaman sa paggawa nito.	3 I have some experience doing this Mayroon akong karanasan sa paggawa nito	4 I have a lot of experience doing this. Marami akong karanasan sa paggawa nito
Understanding how young people can be civically engaged/ Pagpapalawak ng kaalaman kung paano makilahok ang mga kabataan sa pakikpag-ugnayang pangmamamayan		✓
Identifying and priotizing the needs of my community/ Pagtukoy ng mga pangangailangan ng aking komunidad, at pagsunod-sunirun ang mga pangangailangang ito ayon sa kanilang kahalagahan		✓
Encouraging other youth and community members to be involved in civic and governance activities/ Paghikayat ng ibang kabataan at miyembro ng komunidad para makilahok sa mga gawaing pangmamamayan at mabuting pamamahala	✓
Preparing a communityservice project plan/ Paggawa ng isang panukalapara sa isang proyekto ogawaing pangkomunidad	✓
Mobilizing resources for acommunity service project/ Paglikom ng mgapagkukunang-yaman parasa mga proyektong pangkomunidad	✓
Implementing a community service project with othercommunity members/ Pagpapatupad ng isangproyekto o gawaingpangkomunidad kasama ang ibang mga kabarangay	✓

 

Find a friend or family member. Together, you will go through the reading. Read each picture description together, then discuss the questions that follow. (Humanap ng kaibigan o miyembro ng pamilya. Basahin nang magkasama ang bawat paglalarawan, pagkatapos ay talakayin ang mga sumusunod na katanungan.)

 

With your friend or family member, share your individual answers to the following questions: (Kasama ang iyong kaibigan o miyembro ng pamilya, ibahagi ang inyong pansariling mga kasagutan sa mga sumusunod na tanong:)

 

•            What are some qualities or characteristics of the person or group? (Ano-ano ang ilan sa mga katangian ng isang tao o grupo?)

  

              Ang ilan sa mga katangian ay:

 

1.               Mapangkawanggawa – tumutulong sa ikagagaling ng komunidad

2.       Hindi makasarili – ibinabahagi ang sariling kakayahan, kasanayan, karanasan, salapi, at panahon sa iba na walang kapalit na inaasam

3.               Iisa ang layuning makatulong

 

•            Think of someone in your community, family or group of friends with similar qualities or characteristics. How do they show those qualities/characteristics? (Mag-isip ng isang tao sa iyong pamayanan, pamilya o pangkat ng mga kaibigan na may katulad na mga katangian. Paano nila ipinapakita ang mga katangiang ito?)

 

Ipinakikita nila ang mga katangiang ito sa pamamagitan ng pakikilahok sa mga proyektong pangkaligtasan, pangkapayapaan, at pangkaunlaran sa pamayanan. Handa silang tumulong sa lahat ng oras lalo na sa panahon ng pandemya, sakuna, at kalamidad.

 

•            Who can have these qualities? Does someone need to be famous or be a celebrity to have these qualities? (Sino ang maaaring magkaroon ng mga katangiang ito? Kailangan bang maging tanyag ng isang tao o maging isang celebrity upang magkaroon ng mga katangiang ito?)

 

              Hindi kailangang maging tanyag o sikat upang magkaroon ng mga katangiang ito. Ang bawa’t isa ay maaaring makipag-ugnayan sa komunidad kung nais niyang ibahagi ang kanyang kakayahan at kasanayan sa ikaliligtas at ikauunlad ng pamayanan.

 

In your own words, how would you describe civic engagement? (Sa iyong sariling mga salita, paano mo mailalarawan ang pakikipag-ugnayang pangmamamayan?)

 

Ang pakikipag-ugnayang pangmamamayan ay ang kusang pakikiisa ng sinumang miyembro ng pamayanan sa mga proyekto ng komunidad nang walang inaasam na kapalit. Ito ay ang pakikipagtulungan sa mga otoridad at sa mga namumuno upang maging ligtas, mapayapa, at maunlad ang isang bayan. Ito ay ang pagsunod din sa mga batas at ordinansang ipinatutpad ng isang barangay at bayan.

 

Based on the concept and the characteristics identified, write about a time when you were civically engaged. (Batay sa konsepto at natukoy na mga katangian, sumulat ng isang panahon kung kailan ka nakibahagi sa pamayanan.)

 

              Nakibahagi ako sa akin pamayanan nang tumugon ko sa panawagang maglinis ng kapaligiran upang maiwasan ang dengue sa pamamagitan ng paglilinis ng mga kanal at drainage at pagtapon ng mga basura sa tamang lalagyan. Nagbibigay rin ako ng tulong-pinansyal upang mapaayos ang paaralan sa aming barangay.

ALS Module 8 - Exploring Entrepreneurship - Activity 8 | Guides & Sample Answers

 Module 8: Exploring Entrepreneurship

 “Ang taong masipag sa buhay ay umaani ng tagumpay.”

 A person who is hardworking will reap success.

SESSION 2: BUSINESS PLANNING

Activity 8: Putting Together a Basic Business Plan and Learner’s Assessment

Congratulations! You have done a lot of the calculations needed for the Marketing Plan which is a main part of a business plan. In this activity you will explore resources that can help you in starting a business and then you will pull all the information from the previous activity and arrange it in a business plan format. (Binabati kita! Nagawa mo ang maraming mga kalkulasyon na kinakailangan para sa Marketing Plan na isang pangunahing bahagi ng isang plano sa negosyo. Sa aktibidad na ito ay matutuklasan mo ang mga mapagkukunan ng mga kinakailangan o resources na makakatulong sa iyo sa pagsisimula ng isang negosyo at pagkatapos ay kukunin mo ang lahat ng impormasyon mula sa nakaraang aktibidad at ayusin ito sa isang format ng plano sa negosyo.)

Talk to an expert about how you can identify resources needed to start a business. This person may come from government agencies (DTI, DOLE, CDA, DSWD, etc.), local cooperatives, or a local successful businessman. Research their phone numbers and request for an interview. Ask them the following questions and write down their answers. (Makipag-usap sa isang dalubhasa tungkol sa kung paano mo makikilala ang mga mapagkukunan ng mga kinakailangan upang makapagsimula ng isang negosyo. Ang taong ito ay maaaring magmula sa mga ahensya ng gobyerno (DTI, DOLE, CDA, DSWD, atbp.), mga lokal na kooperatiba, o isang lokal na matagumpay na negosyante. Isaliksik ng kanilang mga numero ng telepono at humiling ng isang panayam. Itanong sa kanila ang mga sumusunod na katanungan at isulat ang kanilang mga sagot.)

1.         What are the different types of resources that you needed or one typically needs to start a business? Please give examples from your own experience or from those with whom you have worked. (Ano ang iba't ibang mga uri ng mapagkukunan na kailangan mo o karaniwang kailangan ng isa upang makapagsimula ng isang negosyo? Mangyaring magbigay ng mga halimbawa mula sa iyong sariling karanasan o mula sa mga nakatrabaho mo.)

a. Start-up capital (Panimulang Kapital o Puhunan

b. Equipment & Tools (Mga Kagamitan o Gamit sa Paggawa)

c. Machinery (Makinarya)

d. Transport (Transportasyon/Gamit sa Pagde-deliver ng mga Paninda)

e. Knowledge & Skills (Kaalaman at Kasanayan)

f. Permits and Licenses

2.         Who (individuals or organizations) may be willing to provide resources needed to start a business? (Sino (mga indibidwal o samahan) ang maaaring handang magbigay ng mga mapagkukunan ng mga kinakailangan upang makapagsimula ng isang negosyo?)

a. Bank or Lending Institution(Banko o Institusyong Nagpapautang)

b. DTI (Department of Trade & Industry)

c. DOLE (Department of Labor & Employment)

d. TESDA (Technical Education and Skills Development Authority

e. CDA (Cooperative Development Authority)

f. BIR (Bureau of Internal Revenue)

g. LGU (Local Government Unit – Business Permit & Licensing Office)

h. Local Successful Businessman (Matagumpay na Negosyante ng isang lugar)

3.         What advice can you give me on contacting and preparing to speak with these individuals and organizations? (Anong payo ang maaari mong ibigay sa akin sa pakikipag-ugnay at paghahanda na makipag-usap sa mga indibidwal at samahang ito?)

1. Kausapin sila ng personal o ang kanilang sekretarya at humiling ng isang panayam.

2. Ibigay ang mga katanungan at mga impormasyon na nais mong malaman tatlong araw bago ang panayam upang mapaghandaan ng iyong kakausapin.

3. Dumalo sa takdang araw at oras ng panayam.

4. Maging kampante sa panahon ng panayam.

5. Pasalamatan ang kapanayam bago at matapos ang pakikipag-usap.

When seeking resources from organizations, banks, and potential investors or supporters to help you get your business off the ground, it will be necessary to have a business plan. This will help explain what your business is all about, expected costs and sales, expected profit and more. You will now put together the information from the previous activity into a business plan format. (Kapag naghahanap ng mga mapagkukunan ng mga kinakailangan mula sa mga organisasyon, bangko, at mga potensyal na namumuhunan o tagasuporta upang matulungan kang masimulan ang iyong negosyo, kinakailangan na magkaroon ng isang plano sa negosyo. Makakatulong ito na ipaliwanag kung ano ang tungkol sa iyong negosyo, inaasahang gastos at benta, inaasahang kita at marami pa. Pagsasama-samahin mo ngayon ang impormasyon mula sa nakaraang aktibidad sa isang format ng plano sa negosyo.)

Let’s Apply: Business Proposal

Instructions: Use the business proposal format below to begin putting the information about your business idea into a written plan. (Mga Tagubilin: Gamitin ang format ng panukala ng negosyo sa ibaba upang simulang mailagay ang impormasyon tungkol sa iyong ideya sa negosyo sa isang nakasulat na plano.)

8.15: Business Proposal Format

=========================

Proposal Submitted to:         Mrs. Grace Espiritu (Manager – Rural Bank of San Antonio)

Name of the Business:           KAKANIN KING (Native Filipino Delicacies)

Type of Business:                   Wholesale & Retail

Location of the Business:      Infront of Public Market

Product Description

1. Kakanin – Large Bilao                                

2. Kakanin – Medium Bilao              

3. Kakanin – Small Bilao                               

4. Halayang Ube – Large Bilao                      

5. Halaya Ube – Medium                  

6. Halayang Ube – Small                               

Target Customers / Buyers

1. Mothers and Children

2. Restaurant and Canteen Owners

3. School Canteen Franchisers

Location of the business

Area of Production: At Home

Selling Place: Store infront of public market

Product Price

1. Kakanin – Large Bilao                     Php 350

2. Kakanin – Medium Bilao               Php 250

3. Kakanin – Small Bilao                    Php 150

4. Halayang Ube – Large Bilao           Php 400

5. Halaya Ube – Medium                   Php 250

6. Halayang Ube – Small                    Php 100 

Promotion

Ang tindahan ay matatagpuan sa harap ng pampublikong palengke kung saan makikita ng mga mamimili ang isang modern-looking na nipa hut na may malaking karatula na nakasulat sa mga maliliit na bilao. May musikang Pilipino ang maririnig sa loob at labas ng tindahan na panaka-nakang binabanggit na pumasok ang mga dumadaan at tikman ang mga kakanin. Sa unang linggo ng pagbubukas ng negosyo, may booth sa harap ng tindahan kung saan libreng makatitikim ang mga dumaraan sa tindahan. Bibigyan din ng pamphlet o polyeto ang mga dumaraan upang malaman ang mga paninda at mga presyo nito. Isang page din sa Facebook ang gagawin upang mahimok ang mga parukyano sa paligid na omorder ng mga paninda. Pupuntahan din ang mga may-ari ng school canteen, restaurant, at mga karinderya upang ipatikim ang mga paninda at idetalye ang pagtitinda ng retail o wholesale. Lalahok din sa mga pambayang exhibit ang negosyo upang makilala ang mga produkto.

Production

a. Equipment, tools, utensils:

1. Cast Iron Industrial Gas Stove

2. LPG tank, 11 kg. full, with regulator & hose

3. Large Vat - Talyasi (large, medium, small)

4. Steamer , 3 layers  (3 sets) (Pasingawan)

5. Heavy duty Coconut Grater with Stand (Kayuran ng Niyog)

6. Wooden Spoon (Large, Medium, Small)

7. Wooden Spade and Siyansi

8. Peanut Grinder - HD

b. Raw materials / supplies needed: (one month supply)

1. Brown sugar (2 sacks)                   

2. White sugar (2 sacks)                    

3. Plastic straw ( 1 kg)                                   

4. Vanilla essence (1 kg)                    

5. Peanut (40 kg)                               

6. Margarine ( 22 kg)                         

7. Banana leaf (10 bundles)             

8. LPG  (11 kg)                        

9. Ube, Kamote, Cassava                  

10. Tubig                                   

11. Bilao                                 

c. Skills needed:

1. Experience in cooking native rice cake (kakanin) and halayang ube

2. Simple bookkeeping skills

3. Knowledge of measuring ingredients

4. Hazard Analysis Critical Control Point (HACCP)

5. Food Safety and Handling

d. Personnel needed:   4 (excluding the owner)

e. Number of products produced in a month:

1. Kakanin – Large Bilao                     90 pcs

2. Kakanin – Medium Bilao               150 pcs

3. Kakanin – Small Bilao                    300 pcs

4. Halayang Ube – Large Bilao           90 pcs

5. Halayangh Ube – Medium                   150 pcs

6. Halayang Ube – Small                    300 pcs

FINANCIAL REQUIREMENTS FOR THE BUSINESS:

A. Initial Start-Up Costs -‐‐

1. Cast Iron Industrial Gas Stove ( 3 pcs)	Php  6,000.00
2. LPG tank, 11 kg. full, with regulator & hose (3 pcs)	Php  8,100.00
3. Large Vat - Talyasi (large, medium, small)	Php  4,100.00
4. Steamer , 3 layers  (3 sets) (Pasingawan)	Php  6,000.00
5. Heavy duty Coconut Grater with Stand (Kayuran ng Niyog)	Php  8,500.00
6. Wooden Spoon (Large, Medium, Small) (3 sets)	Php  1,200.00
7. Wooden Spade and Siyansi ( 3 sets each)	Php  2,400.00
8. Peanut Grinder - HD	Php  5,800.00
Initial Start-up Costs: (Paunang Mga Gastos sa Pagsisimula)	Php 42,100.00

B. Production/Operating Costs -‐‐

1. Brown sugar (2 sack)	4,700.00
2. White sugar (2 sack)	5,000.00
3. Plastic straw ( 1 kg)	500.00
4. Vanilla essence (1 kg)	1,000.00
5. Peanut (40 kg)	5,400.00
6. Margarine ( 22 kg)	1,800.00
7. Banana leaf (10 bundles)	1,500.00
8. Ube, Kamote, Cassava	6,000.00
9. Salary	60,000.00
10. Coconuts	15,000.00
11. Tubig	600.00
12. Bilao	25,800.00
Total (Direct Costs) (Direktang Gastos)	Php 127,300.00

1. LPG	4,000.00
2. Electricity	4,000.00
3. Tubig	2,500.00
4. Phone & Internet connection	3,000.00
5. Transportation Cost	9,500.00
6. Store rent	10,000.00
7. Others	3,500.00
Total (Indirect Costs) (Hindi Direktang Gastos)	Php 36,500.00
Total Direct & Indirect Costs	Php 163,800.00

C. Calculate Total Start-Up Capital for the Business (A plus B which is in 8.12)

Php 42,100.00 + Php 163,800.00 = Php 205,900.00

D. Estimated Sales ---

1. Kakanin – Large Bilao                    90 pcs x Php 350        = Php  31,500.00

2. Kakanin – Medium Bilao               150 pcs x Php 250      = Php  37,500.00

3. Kakanin – Small Bilao                    300 pcs x Php 150      = Php 45,000.00

4. Halayang Ube – Large Bilao           90 pcs x  Php 400       = Php 36,000.00

5. Halayang Ube – Medium                 150 pcs x Php 250      = Php 37,500.00

6. Halayang Ube – Small                    300 pcs x Php 100      = Php 30,000.00

                                                Total Expected Sales              Php 217,500.00

E. Estimated Profit for 1-month operation ---

Php 217,500.00 – Php 163,800.00 = Php 53,700.00

Proposal Submitted by: Juan Pedro Dela Cruz  Santos

Date: August 6, 2021

 ===================================

Important - As you run your business, it is important to update your business plan with additional information about what actually happened during the business cycle. Always compare what you are doing to what you had planned to do to see how your business is doing! (Mahalaga - Habang pinapatakbo mo ang iyong negosyo, mahalagang i-update ang iyong plano sa negosyo na may karagdagang impormasyon tungkol sa kung ano talaga ang nangyari sa panahon ng pag-ikot ng negosyo. Palaging ihambing kung ano ang iyong ginagawa sa iyong pinlano na gawin upang makita kung ano talaga ang nangyayari sa iyong negosyo!)

 

 

Sharing is caring

 

Share your work with the rest of your family; talk to them about what you learned about putting together a business proposal. Ask them to provide feedback and suggestions on how you can make the business proposal better. Also, have them share their own experiences, if any, in developing a business proposal and what they learned in the process. Write any notes below. (Ibahagi ang iyong ginawa sa iyong pamilya; kausapin sila tungkol sa iyong natutunan tungkol sa pagsasama-sama ng isang panukala sa negosyo. Hilingin sa kanila na magbigay ng puna at mga mungkahi sa kung paano mo mas mapapabuti ang panukala sa negosyo. Gayundin, ipabahagi nila sa iyo ang kanilang sariling mga karanasan, kung mayroon man, sa pagbuo ng isang panukala sa negosyo at kung ano ang kanilang natutunan sa proseso. Sumulat ng anumang mga tala sa ibaba.)

 

1. Piliin ang negosyong may sapat kang kaalaman, kasanayan, at hilig gawin.

2. Humingi ng payo sa may-ari ng may parehong negosyo o taong matagumpay na negosyante.

3. Huwag mawawalan agad ng pag-asa kung sakali ang benta ay mas mababa sa inaasahan.

4. Natural ang pagkalugi sa mga unang buwan ng pagnenegosyo.

5. Panatilihing de-kalidad at malinis ang itininda kung ito ay pagkain.

6. Magbayad ng karampatang buwis sa gobyerno.

7. Pasuwelduhin ang  mga trabahador ayon sa kontrata at bigyan sila ng insentibo upang magtrabaho nang mas mahusay.

8. Magtaas ng presyo kung kinakailangan lamang.

Congratulations for finishing Module 8: Exploring Entrepreneurship! You will now re-take the self-assessment you did at the beginning of the module to see how your knowledge and skills have changed. Then you will take the end of module assessment which is multiple choice and true/false questions. Theis assessment will help you and your instructor identify the knowledge and skills you know and what still needs reinforcing. The results will not affect your ability to continue in the program.   

Binabati kita para sa pagtatapos ng Modyul 8: Paggalugad sa Pagnenegosyo! Pagdadaanan mo muli ang pagsusuri sa sarili na ginawa mo sa simula ng modyul upang makita kung paano nagbago ang iyong kaalaman at kasanayan. Pagkatapos ay tatapusin mo ang pagtatasa ng module sa pamamagitan ng isang pagsusulit na multiple choice at true or false na mga katanungan. Ang pagtatasa ng mga ito ay makakatulong sa iyo at sa nagtuturo sa iyo na kilalanin ang kaalaman at mga kasanayang alam mo at kung ano ang kailangan pang palakasin. Ang mga resulta ay hindi makakaapekto sa iyong kakayahang magpatuloy sa programa.)

Learner’s Reflection: Module 8 Exploring Entrepreneurship

Remember this? You answered this at the beginning of the module. Answer it again and compare your results with your previous reflection. Is there a difference?

This is not a test but is a way for us to see what you already know or do not know about the topics. You will read a skill that is listed in the left column. Think about yourself and your experience. Then read the statements across the top. Check the column that best represents your situation. The results will help you and the instructor know which topics may require more time, effort and guidance.

Ang mga katanungan dito ay hindi pagsusulit. Ito ay isang paraan upang malaman mo ang iyong kaalaman, kasanayan o kakayahan tungkol sa paksang ito. Basahin mo ang mga kaalaman, kasanayan o kakayahan na nakalista sa kaliwang kolum. Magbalik-tanaw sa iyong sarili at mga karanasan, basahin ang lahat ng mga pangungusap at i-tsek ang sagot na naaangkop sa iyong sitwasyon. Ang iyong kasagutan ay magiging gabay mo at ng iyong guro sa pagpapalawak ng iyong kaalaman tungkol sa paksang ito.

My experience   Knowledge, skills and abilities Kaalaman, kasanayan at kakayahan	1 I don’t have any experience doing this. Wala akong karanasan sa paggawa nito.	2 I have very little experience doing this. Kaunting- kaunti lamang ang aking nalalaman sa paggawa nito.	3 I have some experience doing this. Mayroon akong karanasan sa paggawa nito.	4 I have a lot of experience doing this. Marami akong karanasan sa paggawa nito.
Allocate money for Business,Personal Expenses and Savings. / Pagbabahagi ng pera para sa negosyo, pansariling gastusin, at para itabi bilang savings o impok.			ü
Calculate how much profit you have in a business / Pagbibilang ng aking tubo (ganansiya) sa negosyo			ü
Plan how to pay back a loan /Pagpaplano ng paraan para makapagbayad sa perang hiniram o inutang			ü
Prepare a financial plan to handle unexpected expenses/ Paghahanda ng isang planong pinansiyal para sa mga hindi inaasahang gastusin			ü
Keep financial records for a business. / Pagtatala ng mga transaksyon- halimbawa, gastusin, kita, at utang -- para sa negosyo			ü
Determine requirements to operate a business /Pagtatala ng mgapangangailangan para makapagsimula ng isang negosyo			ü
Prepare a simple start-up business proposal / Paghahanda ng isangsimpleng plano para makapag-umpisa ng isang negosyo			ü